Lãnh đạo một số NHTMCP tại TP. Hồ Chí Minh cho biết, lãi suất đang trong xu hướng giảm nên các ngân hàng hạn chế sử dụng những sản phẩm chương trình tiền gửi kéo dài trên 3 tháng, theo hình thức lãi suất bậc thang, lĩnh lãi và vốn gốc vào cuối chương trình khuyến mãi… như trước đây.
Nguyên do, lãi suất tiết kiệm xuống thấp nên người gửi tiền thường chọn kỳ hạn gửi thông thường thay vì tham gia các chương trình tiền gửi kỳ vọng trúng thưởng, không được rút vốn và lãi trước hạn.
Ngân hàng dôi dư vốn, tình trạng vượt trần lãi suất giảm mạnh
Gần một tháng sau khi có quy định trần lãi suất huy động vốn ngắn hạn bằng tiền đồng không quá 7,5%/năm, hầu hết các ngân hàng ấn định lãi suất tiết kiệm cho các kỳ hạn 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng ở mức trần 7,5%/năm. Những kỳ hạn 1,2 tháng hoặc 4, 5 tháng mức lãi suất dưới mức trần quy định 7,5%/năm, thậm chí nhiều ngân hàng còn niêm yết lãi suất tiết kiệm dưới mức trần quy định.
Chẳng hạn, lãi suất tiền gửi tiết kiệm thông thường tại ACB chỉ ở mức 7,2%/năm đối với các kỳ hạn dưới 6 tháng; gửi tiền tại Eximbank lĩnh lãi trước từ 7,4%/năm lui về 7%/năm đối với kỳ hạn 1 tháng và 11 tháng. Cùng với đó, lãi suất huy động tiết kiệm các kỳ hạn từ 12 tháng trở lên thời gian qua cũng được các ngân hàng giảm rất mạnh, xung quanh mức 8,5%/năm đến 10,05%/năm tùy theo kỳ hạn 12 tháng đến 24 tháng.
Thế nhưng, các ngân hàng thừa nhận, kỳ hạn trên 12 tháng rất ít khách hàng gửi, hầu hết gửi ở kỳ hạn ngắn như 1, 2 tháng để dễ bề xoay xở khi cần chi tiêu hay đầu tư. Bởi vậy tổng giám đốc một NHTMCP ở TP. Hồ Chí Minh cho biết, hiện các ngân hàng đều gia tăng dự phòng thanh khoản.
Ngay cả các báo cáo thành tích huy động vốn của các chi nhánh chuyển về hội sở của các ngân hàng hiện cũng được phân tích và đánh giá rất kỹ, bởi hầu hết tiền gửi mới với số lượng tỷ đồng hiện không có nhiều, mà phần lớn là tiền gửi dưới 100 triệu đồng/người gửi.
Đáng chú ý là hiện tượng lách trần lãi suất hay thỏa thuận ngầm lãi suất với khách hàng hầu như không còn do thanh khoản dồi dào, khi huy động khá tốt mà tín dụng vẫn gặp khó. Đặc biệt, cũng do nguồn vốn dồi dào, theo lãnh đạo nguồn vốn một ngân hàng, hiện nhiều ngân hàng gần như chấm dứt huy động “nóng” đối với những khoản tiền chờ giải ngân của các dự án sử dụng vốn ngân sách.
Mặc dù đã từng có một thời, các ngân hàng cạnh tranh nhau để giành về mình nguồn vốn này. “Lãi vay trên thị trường liên ngân hàng kỳ hạn 1 đến 3 tháng hiện ở mức 4-5%/năm, ngân hàng có thể tìm vốn trên thị trường này để bù đắp chứ không phải huy động vốn ngoài xã hội bằng mọi giá”, Tổng giám đốc một NHTMCP cho biết.
Lãi suất huy động giảm ở hầu hết các kỳ hạn, tuy nhiên số dư huy động vốn của các ngân hàng trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh vẫn không ngừng tăng. Theo NHNN TP. Hồ Chí Minh, tính đến ngày 23/4 tổng huy động vốn của các TCTD trên địa bàn ước tăng 1,2% so với cuối tháng 3/2013.
Mặc dù mức lãi suất huy động hiện nay khoảng 7-7,5%/năm, chỉ bằng 50% so với thời điểm đầu năm 2012, tuy nhiên trong bối cảnh kinh tế hiện nay khi các kênh đầu tư đều gặp khó nên người làm công ăn lương vẫn chọn kênh ngân hàng để gửi tiền.
Quả vậy, giá vàng những tuần gần đây bị tác động bởi yếu tố giá thế giới, nếu không phải giới đầu tư chuyên nghiệp rất khó tìm kiếm lợi nhuận từ vàng miếng, chứng khoán vẫn là kênh đầu tư của dân chuyên nghiệp và đại gia, không dành cho mọi người; tỷ giá vẫn ổn định và dự báo sẽ tiếp tục ổn định nên nắm giữ USD không có nhiều lợi thế…
Huy động vốn ổn định, các ngân hàng đã hết nhấp nhổm tìm vốn sẽ là điều kiện cho lãi vay tiếp tục ổn định trong những tháng tới.
Lãnh đạo một ngân hàng nước ngoài có trụ sở tại TP. Hồ Chí Minh nhìn nhận, chỉ số giá cả hiện đang giảm và khó có khả năng tăng nhanh trong những tháng tới vì sức mua nền kinh tế chưa được cải thiện. Khả năng lạm phát được kiểm soát dưới 7% trong năm 2013 là rất cao nếu không có những đột biến chính sách trong những tháng tới.
Theo đó, NHNN có thể sẽ có thêm một năm hoàn thành được mục tiêu điều hành lãi suất theo lạm phát mục tiêu, đảm bảo lãi suất thực dương so với lạm phát trong năm 2013.
